Emre ERGÜL
24 Şubat 2022’de başlayan Ukrayna Savaşı, 18 Temmuz prestijiyle “Tahıl Koridoru Anlaşması Savaşı”na dönüştü. Rusya, süresi dolan “Tahıl Koridoru Anlaşması”nı tek taraflı olarak askıya aldığını açıklayınca, başta Birleşmiş Milletler olmak üzere tüm dünya tepki gösterdi.
Anlaşmadan çekilmekle Batı’yı suçlayan Moskova, gözünü bir süredir bombaladığı Odessa’ya çevirdi. O gece Rus ordusu Odessa limanını vurdu. Marex Capital analistlerinden Charlie Sernatinger, herkesin “rutin bir bombardıman” olarak yorumladığı saldırı hakkında BBC’ye şunları söyledi: “Rusya, hem Rusya’dan hem de Ukrayna’dan Karadeniz’den su yoluyla yapılan tüm tahıl sevkiyatlarını kesebilir. Bu da savaşın başındaki duruma benzer bir duruma neden olacaktır.”
19 Temmuz gecesi, Odessa Limanı bir kez daha “hassas füzeler” ile vuruldu. 20 Temmuz’un ilk saatlerinde Rusya lideri Vladimir Putin parmak kaldırdı: Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna limanlarına giden tüm gemilerin “potansiyel askeri kargo taşıyıcısı” olarak değerlendirileceğini duyurdu.
CNN’in Odessa’daki ulusal güvenlik muhabiri Alex Marquardt da Odessa saldırılarının bir açıklama olduğunu ima etti: “Odessa daha önce bombalandı. Ancak son iki gece yaşananlar şok ediciydi. İlk gece yaşanan saldırı, Kırım’ı Rusya’ya bağlayan köprünün vurulmasına Ukrayna’nın tepkisi oldu.
İkinci gece saldırısı da tahıl anlaşmasına bir yanıttır. Kimse anlamak istemiyor.” Yabancı basın, Odessa saldırılarının tüm dünyada Ukrayna ve Rusya’nın mamasını bekleyen ülkeleri çok kötü etkileyeceğini tartışırken; Buğday fiyatları da uçuşa geçti. Avrupa borsasında buğday fiyatları Çarşamba günü önceki güne göre yüzde 8,2 artarak ton başına 253,75 avroya yükselirken, mısır fiyatları yüzde 5,4 arttı.
ABD buğday vadeli işlemleri Çarşamba günü %8,5 yükselerek Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana en yüksek günlük kazancını kaydetti. Ukrayna Tarım Bakanı Mykola Solskyi de saldırıların 60.000 ton tahılı yok ettiğini ve tahıl ihracat altyapısının değerli parçalarına zarar verdiğini söyledi.
Putin: İnsani unsur sağlanmalı
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ilişkin değerlendirmede bulundu. Batılı ülkelerin “kibirli” yaklaşımlarına rağmen Rusya’nın anlaşmayı birçok kez uzattığını kaydeden Putin, “Yabancı meslektaşlarımızın mutabık kalınan ve onaylanan şartlara tam olarak uymasını bekliyorduk ama bu olmadı.”
Rus tahıl ürünlerinin uluslararası pazarlara sevkiyatının ve Rusya’ya tarım alet ve ekipmanlarının sevkiyatının önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini vurgulayan Putin, Rus gemilerinin sigortalanması konusunun da irdelenmesi gerektiğini söyledi. Anlaşmadaki “insan unsurunun” da geri getirilmesi gerektiğini vurgulayan Putin, “Daha önce üzerinde mutabık kaldığımız tüm bu koşullar yerine getirilirse, bu anlaşmaya derhal geri döneceğiz” dedi.
