CHP Genel Lider Yardımcısı Ahmet Akın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün yaptığı açıklamalarla ilgili “Projelere değil, mantık dışı garantilere karşıyız. Almanya’dan asgari ücretle ücretli tünellerden 290 defa geçilirken, Türkiye’de Çanakkale Köprüsü’nden asgari ücretle 30 defa geçilmiyor” dedi.
CHP Genel Lider Yardımcısı ve Balıkesir Ahmet Akın, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesinin görüşmelerinde Bakan Adil Karaismailoğlu’nun yaptığı açıklamalara reaksiyon gösterdi.
Karasimailoğlu, özetle şunları söylemişti:
“Bugün Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden 130 bin araç geçiyor. İlk zamanlarda bu projeye tamamen karşıydınız, ‘yapılmasın’ diyordunuz, şimdi millet kullanmaya başlayınca ‘biz yatırıma karşı değiliz maliyetli yaptınız.’ Ben ve bütün bürokrat arkadaşlarım devletimizin bir kuruşunu bir şahsa haksız olarak ödeyemeyiz. Biz Anadolu çocuklarıyız, siz bu iftirayı bize atamazsınız. Biz burada sorumluluk sahibiyiz. 700 bin tane çalışma arkadaşımızın sözcüsüyüm. Bu nerede görülmüş ben elin müteahhidine fazladan para ödeyeceğim. Bu türlü bir dünya var mı?
“YAPTIĞIMIZ KALİTELİ, GÜVENLİ, KONFORLU YOLLAR SAYESİNDE YATIRIMLAR ARTTI”
Yap İşlet Devret projelerinin tamamı kamuya açık, herkese açık projelerdir. Yalnızca bu projeleri yapabilecek kabiliyetli beşerler gelip teklif verebilirler. Yatırımcı geldi, Türkiye bütçesinden bir kuruş almadan bu projeye, buraya 8 milyar doları yatırdı. Bugün Kuzey Marmara Otoyolu’nda yıllık işletme maliyeti 250 milyon dolardır. Kuzey Marmara Otoyolu’nda şu an bin kişi çalışıyor. Biz buna hiçbir katkı sağlamıyoruz. ve bu proje mühleti bitince devlete teslim edilecek. Bundan 20 yıl evvel Türkiye’de 8 milyon araç vardı şu anda 26 milyon araç var. Biz bu yatırımları yapmasaydık bu hareketliliği sağlayabilir miydik? Yaptığımız kaliteli, güvenli, konforlu yollar sayesinde yatırımlar arttı, üretimler arttı.”
Akın, bugün yaptığı yazılı açıklamayla Bakan Karaismailoğlu’nun kelamlarını kıymetlendirdi. AKP’nin algı siyasetiyle Türkiye’yi yönettiğine işaret eden CHP’li Akın, şunları kaydetti:
“PROJELERE DEĞİL, MANTIK DIŞI GARANTİLERE KARŞIYIZ”
“AK Parti iktidarı her konuda olduğu gibi kamuoyunda çok tartışılan kamu özel işbirliği projeleriyle ilgili vatandaşa gerçekleri söylemiyor. Bir kere biz CHP olarak projelere karşı değiliz. Bakan Bey bunu projeleri karşısınız diye anlatıyor. AK Parti iktidarı sanki CHP’nin bütün projelere karşı olduğu algısını oluşturmaya çalışıyor. Bizim karşı olduğumuz döviz üzerinden verilen mantık dışı gelir garantileri. Zira bu garantiler köprüden geçseniz de geçmesiniz de otoyolu kullansanız da kullanmasınız da 84 milyon vatandaşımızın bütçesinden karşılanıyor. Projelere değil, mantık dışı garantilere karşıyız. Almanya’dan asgari ücretle ücretli tünellerden 290 defa geçilirken, Türkiye’de Çanakkale Köprüsü’nden asgari ücretle 30 defa geçilmiyor.”
İktidarın ‘kamu özel iş birliği projelerinde devletin kasasından bir kuruş çıkmıyor’ diyerek kamuoyunu yanılttığını belirten Akın, şöyle devam etti:
“TEK KURUŞ ÖDENMİYORSA, MİLYARCA LİRALIK ÖDENEK NİYE VAR?”
“Sayın Karaismailoğlu diyor ki; ‘Biz Anadolu çocuğuyuz. Devletimizin bir kuruşunu bir bireye haksız olarak ödemeyiz.’ Pekala bakanlık bütçesinden çıkan, hazineden çıkan para kimin parası? Bakan beyin mi yoksa milletin mi? Bir kuruşun çıkmadığı projeler için 2022 yılı bütçesine 27 milyar lira, 2023 yılı bütçesine ise 50 milyarın üzerinde ödenek ayrıldı. Ki 2022 yılında bütçedeki ödeneği ek bütçeyle daha artırdılar.”
Akın, iktidarın her fırsatta kullandığı “yerlilik” ve “millilik” söyleminin söz konusu garantiler olunca hiç gündeme gelmediğine işaret ederek, şöyle devam etti:
“GARANTİ FİYATLARI BÜTÇEDEKİ DERİN YÜKÜ GÖSTERİYOR”
“Kamu özel işbirliği projelerinin birçoğunun uygulama mukavelelerinin ayrıntılarını bilmiyoruz. Zira ticari sır olduğu gerekçesiyle açıklanmıyor. Lakin bilinen ayrıntılar kamu bütçesindeki yükü gösteriyor. Osmangazi Köprüsü’ne 35 dolar artı yüzde 8 KDV üzerinden 40 bin araç geçiş garantisi verildi. Çanakkale Köprüsü’ne 15 avro artı yüzde 8 KDV üzerinden 45 bin araç geçiş garantisi verildi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne ise 3 dolar artı yüzde 8 KDV üzerinden 135 bin araç geçiş garantisi verildi. Yalnızca köprülerin maliyeti bu yıl içinde kurdaki artış nedeniyle günlük neredeyse 10 milyon lira artmış durumda. Bir de bu garanti bedellerinin üzerine ABD ve AB enflasyonu da ekleniyor. Bunun yükü hepimizin parasıyla oluşan hazineden karşılanıyor. Üstelik milli paramız değer kaybettikçe bu garantilerin yükü daha da artırıyor.”
“TÜRKİYE’DE 30 KERE GEÇİLMİYOR, ALMANYA’DA 290 DEFA GEÇİLİYOR”
AKP iktidarının yerlilik ve millilik söyleminin hakkını vermek istiyorsa garanti tutarlarını derhal Türk lirasına çevirmesi gerektiğini vurgulayan Akın, “İktidarın her fırsatta dile getirdiği ‘Avrupa bizi kıskanıyor’ algısı da gerçeği yansıtmıyor” hatırlatmasını yaparak şunları söyledi:
“Sayın Bakan Karaismailoğlu; örnekler vererek otoyolların Avrupa’da da otoyolların fiyatlı olduğuna işaret ediyor. Almanya’da en yüksek geçiş ücreti yaz döneminde 5,5 avro oluyor. Almanya’da fiyatlı çalışanların yüzde 3’ünü asgari ücretliler oluşturuyor ve asgari ücret bin 600 avro. Yani Almanya’da taban fiyatla bir ayda 291 geçiş yapılıyor. Türkiye’de asgari ücretle Osmangazi Köprüsü’nden 30 sefer geçebiliyorsunuz; en son hizmete açılan Çanakkale Köprüsü’nden ise bir aylık minimum fiyatla 30 kez geçmek için borç almanız gerekiyor.”
“KAMUOYU BU PAZARLIK METODU İHALELERİN DETAYINI BİLMİYOR”
Akın, kamuoyunda tartışılan pazarlık usulü ihalelerle ilgili de pek çok soru işaretinin bulunduğunu da vurguladı. Akın, “İktidar artık istisna olması gereken bu metodu o kadar olağan hale getirdi ki; dev altyapı projelerinin yanı sıra artık halı saha ihalesinde bile kullanmaya başladı. Kamuoyu bu pazarlık adabı ihalelerin detayını bilmiyor. Hepsi birer kapalı kutu. Aslında AK Parti devrinde kamu ihale yasası 190 sefer değişti. Artık ise adrese teslim olduğu argüman edilen ihalelerin tamamını pazarlık yordamıyla veriliyor” değerlendirmesini yaptı.
